Spółka cywilna to podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w imieniu którego działają wspólnicy na podstawie podpisanej umowy spółki cywilnej. Spółka cywilna nieposiadający osobowości prawnej, mimo to przedsiębiorstwo spółki cywilnej może być przedmiotem transakcji sprzedaży, aportu czy sukcesji. Jak w takiej sytuacji wartość spółki cywilnej?
Wycena spółki cywilnej odbywa się podobnie jak wycena spółki kapitałowej. W pierwszej kolejności należy wybrać najbardziej odpowiednią metodę wyceny. Metody wyceny przedsiębiorstw dzielimy na dochodowe, majątkowe i porównawcze.
Wybór metody dochodowej wymaga oszacowania przyszłych przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej i zdyskontowania ich do wartości obecnej stopą dyskontową. Stopa dyskontowa powinna reprezentować oczekiwaną stopę zwrotu z aktywów o podobnym ryzyku i strukturze finansowania.
Zastosowanie metody majątkowej wyceny, wymaga oszacowania wartości wszystkich składników majątkowych znajdujących się pod kontrolą spółki. Oszacowana wartość rynkowa pomniejszona o wartość zobowiązań będzie stanowiła wartość spółki cywilnej.
Wycena spółki cywilnej metodą porównawczą (inaczej mnożnikową) jest stosunkowo prosta, bowiem wymaga jedynie ustalenia spółek porównywalnych pod katem przedmiotu działalności, modelu biznesowego. Warto też przy wyborze spółek porównywalnych uwzględniać skalę działalności, rynek geograficzny i strukturę finansowania. Dla spółek porównywalnych należy wyznaczyć odpowiedni mnożnik (np. cena do zysku C/Z) i przemnożyć go przez zysk wycenianej spółki cywilnej. Wycenę można sporządzić w oparciu o jeden lub wile mnożników.
Każda z wymienionych metod wyceny wymaga zastosowania odpowiednich korekt i założeń w odniesieniu do teorii podręcznikowych. Będą one zależeć od indywidualnych czynników spółki, stosowanych zasad rachunkowości i specyfiki działalności. Bez tych korekt, wycena może nie oddawać rzeczywistej wartości rynkowej spółki co może narazić wspólników na straty.
W przypadku spółki cywilnej, warto pamiętać, że może ona być przedmiotem transakcji jako przedsiębiorstwo, jednak nie jako spółka cywilna. Dlatego w niektórych przypadkach (np. sprzedaży całego przedsiębiorstwa przez wspólników) należy uwzględnić hipotetyczny podatek dochodowy, jaki zapłaciła by spółka kapitałowa np. od prognozowanych przepływów pieniężnych zastosowanych do wyceny dochodowej spółki. Podatku nie uwzględnia się w sytuacji np. dołączenia do spółki cywilnej nowego wspólnika (spóła będzie działać dalej jako spółka cywilna nie płacąc podatku dochodowego CIT).