Dwurzędowość rzęs to wada rozwojowa występująca m.in. u psów, która polega na występowaniu dodatkowych włosków rzęsowych (pojedynczych lub całego rzędu) na brzegu powiek od ich wewnętrznej strony. Schorzenie to podrażnia mechanicznie narząd wzroku, przez co jest uciążliwe i może doprowadzić do poważniejszych problemów okulistycznych, np. do pojawienia się stanu zapalnego. Na szczęście dwurzędowość można w stosunkowo łatwy sposób wyleczyć. Co warto wiedzieć o tej wadzie? Jakie psy są szczególnie na nią narażone?
Dwurzędowość, określana też jako distichiasis, jest wadą wynikającą z nieprawidłowego rozwoju płodowego powiek. Uznaje się, że to problem dziedziczny, który dotyczy szczególnie kilku ras. Schorzenie opisano m.in. u cocker spanieli, mopsów, pekińczyków, japońskich chinów, maltańczyków, samoyedów czy owczarków collie. Oczywiście dwurzędowość diagnozuje się także u innych psów. Niepożądane rzęsy wyrastającą przez wewnętrzną część krawędzi powieki. Występują u osobników zarówno młodych, jak i dojrzałych.
Dwurzędowość rzęs u psów – objawy
Dodatkowe rzęsy rosną wzdłuż dolnego i górnego brzegu powiekowego. Z racji tego, że pojawiają się one po wewnętrznej stronie, mocno podrażniają spojówkę i rogówkę. Szczególnie, jeśli włosów jest dużo i okazują się twarde. Podrażnienie objawia się zaczerwienieniem, które szybko może przerodzić się w zapalenie spojówek. Temu z kolei towarzyszą takie symptomy, jak nadmierne łzawienie, częste mruganie czy drapanie się po pysku. Tak długotrwały stan grozi pojawieniem się wrzodów rogówki.
Jak leczy się dwurzędowość rzęs u psów?
Podstawą jest oczywiście przeprowadzenie oględzin, najlepiej przez doświadczonego weterynarza. Standardowe badanie okulistyczne jest w stanie od razu stwierdzić, czy zwierzę posiada dodatkowe, niepożądane rzęsy, które podrażniają oko. Leczenie polega na usunięciu tego owłosienia poprzez wymrażanie (krioepilacja) lub przez zastosowanie impulsów elektrycznych (elektroepilacja). To zabiegi skuteczne i bezpieczne, choć dwurzędowość na tendencję do nawracania. Zdecydowanie odradza się samodzielnie wyrywać psu rzęsy np. przy pomocy pęsety. Przede wszystkim może to być dla pupila bardzo bolesne. Tak usunięte włosy szybko odrosną, a niedokładnie wyrwane z dużym prawdopodobieństwem doprowadzą do powikłań w postaci stanów zapalnych lub owrzodzeń rogówki!
Co po zabiegu? Czy dwurzędowości można zapobiec?
Po zabiegu należy dostosować się do zaleceń lekarskich. Ogólnie jednak rzecz ujmując, pies szybko po usunięciu dodatkowych rzęs może wrócić do pełnej sprawności. Prawidłowo przeprowadzona operacja niwelująca problem nie powinna skutkować pojawieniem się skutków ubocznych. Jak jednak zostało wspomniane – dwurzędowość może nawracać i wówczas konieczne jest powtórzenie zabiegu.
Trudno mówić w przypadku tej wady o jakiejkolwiek profilaktyce. Nie istnieją jedne, stuprocentowo skuteczne metody uniknięcia wyrastania dodatkowych rzęs. Ważna jest ogólna higiena narządu wzroku, np. systematyczne przemywanie oczu po spacerze oraz wykonywanie okresowych badań kontrolnych. Te proste zabiegi pozwolą wykryć ewentualne zmiany w oku na szybkim etapie, co pozwoli lepiej zaplanować leczenie i zwyczajnie nie narazi pupila na wzmożony, niepotrzebny dyskomfort.
Wsparcie merytoryczne przy powstawaniu materiału zapewniło Centrum Okulistyki Weterynaryjnej Eyevet Wrocław – Okulista dla psa